مسئله ۱۲۷

غسل بر دو قسم است: ارتماسى و ترتيبى، ارتماسى آن است كه با رفتن تمامى بدن به‌‌زير آب انباشته و يا زير آبى كه از دوش فراگير يا آبشار و مانند آن مى‌‌ريزد قرار گيرد به‌‌طورى كه آب تمامى بدنش را يك‌‌جا فراگيرد، و اگر آب به‌‌تدريج همه‌‌ى بدن را بگيرد نيز مى‌‌تواند از اول نيت غسل كند و تمام بدن را به‌‌تدريج و به‌‌نيّت غسل بشويد بنابراين ترتيب‌‌هايى‌‌كه بيشتر فقيهان ذكر فرموده‌‌اند هيچ‌‌كدام واجب نيستند. بنابراين حمل بر استحباب مى‌‌شوند، و دليل استحباب غسل‌‌هاى ترتيبى اين است كه اولاً آيات غسل مطلق مى‌‌باشند. و حتى ـ برخلاف وضو ـ كوچك‌‌ترين اشاره‌‌اى به‌‌وجوب ترتيب در اغسال ندارند، و ثانيا روايات باب هم سه‌‌گونه است: ترتيب سه‌‌گانه، ترتيب دوگانه، و عدم ترتيب، بنابراين سه‌‌گانه و دوگانه‌‌اش حمل بر استحباب و روايات عدم ترتيب كه مطلق و موافق آيات غسل است همان واجب و كافى است.