مسئله ۴۹

آيا ادرار و مدفوع هر حيوانى به جز انسان نجس است؟ درباره ى تمامى حيوانات حرام گوشت كه خون جهنده دارند چنان است، امّا حلال گوشت و يا حرام گوشتى كه خون جهنده ندارد و يا مشكوك است، بول و غائطش پاك است، و اگر در حلال يا حرام بودن گوشت يا خون جهنده داشتن حيوانى شك كنيم برحسب قاعده ى طهارت نيز محكوم به طهارت است. بنابراين بول و غائط حيوانى نجس است كه بدانيم حرام گوشتى است كه داراى خون جهنده است. و در اين ميان بول و غائط تمامى پرندگان پاك است كه «كلُّ شئٍ يَطيرُ فَلا بأسَ بِبُولِه و خُرءه» هر حيوان پرنده اى بول و فضله اش پاك است، كه عنوان «يَطيرُ»: مى پرد، خود علت و يا حكمت طهارت است، كه اگر اين جا فقط حلال گوشت بودن براى طهارت مطرح بود، ديگر پرنده بودن در اين حكم جايى نداشت، بنابراين چنان كه حلال گوشت بودن موضوع طهارت است پرنده بودن در كل نيز چنان است. و دليلى هم كه در برابر اين روايت معتبره خودنمايى كند در دست نيست مگر «إغْسِلْ ثَوْبَكَ مِنْ بولِ ما لا يُؤكَلُ لَحْمَهُ» «لباست را از بول غير مأكول اللحم بشوى» كه طبعاً چنان كه گفتيم با حديث گذشته تخصيص مى خورد و در انحصار غير پرندگان قرار مى گيرد، و اگر هم نص در مقابل حديث گذشته بود با تعارض تساقط كرده و هر دو از كار مى افتادند، كه در آن صورت نيز جاى قاعده طهارت بود، و بالاخره چون دليلى بر نجس بودن مدفوعات پرنده گان حرام گوشت نداريم براين مبنى قاعده ى كلىِ طهارت در مورد همه ى آن ها جارى است