مسئله ۴۲۱

دليل بر اين‌‌كه تنها عمل جنسى و خوردن و آشاميدن روزه را باطل مى‌‌كند آيه‌‌ى شريفه «اُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إلَى نِسآئكُمْ…فَالآنَ باشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا ما كَتَبَ اللّه‌‌ لَكُمْ وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الأبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الأسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أتِمّوا الصِّيامَ إلَى اللَّيْلِ…»(سوره‌‌ى بقره، آيه‌‌ى 187) است كه «در شبِ روزه عمل جنسى با زنانتان حلال گشته…پس اكنون با زنان درآميزيد… و بخوريد و بياشاميد تا خط سفيد نور آغازين خورشيدى از خط سياه شب آشكار گردد…» و مى‌‌بينيم چنان‌‌كه وقت خوردن و آشاميدن در سراسر شب تا لحظه‌‌اى پيش از طلوع صبح است، عمل جنسى نيز چنان است، بلكه اين عمل دوبار تكرار شده كه نخست «ليله‌‌الصيام» «سراسر شبِ روزه» و سپس «باشروهن» «با آنان تا طلوع فجر درآميزيد» آن را دربر دارد و اگر غسل جنابت براى داخل شدن در وقت واجب بود، در اين صورت چرا عمل جنسى در رديف خوردن و آشاميدن و به‌‌موازات يگديگر تا طلوع فجر فرصت دارد*؟
و اين سخن كه «حتى يتبين…»: تا طلوع صبح، تنها در اختصاص خوردن و آشاميدن است سخنى نابه‌‌جا است، زيرا عمل جنسى كه از مهم‌‌ترين باطل‌‌كننده‌‌هاى روزه است شايسته‌‌تر است آغاز و انجامش بيان گردد زيرا از خوردن و آشاميدن مهم‌‌تر است، و اگر عمل جنسى در رديف اين دو تا هنگام طلوع فجر محدود نباشد معنايش اين است كه تنها خوردن و آشاميدن محدود به‌‌اين وقت است و عمل جنسى وقتش نامحدود مى‌‌باشد، وانگهى استثنا و يا هر قيد ديگرى كه پس از چند چيز مى‌‌آيد برمبناى قاعده‌‌ى فصاحت و بلاغت عادى ـ تا چه رسد به‌‌قرآنيش ـ به‌‌تمامى گذشته‌‌ها رنگ و قيد مى‌‌دهد، و اگر يكى يا چند تا از گذشته‌‌ها از اين قيد با استثنا بيرون باشد، مقتضاى بيان درست و رسا اين است كه صريحا در اختصاص مورد ويژه‌‌اش باشد، بنابراين اگر «باشِرُوهُنَّ» مقيّد به «حتى يَتَبَيَّنَ» نباشد لازم است پس از «كُلُوا و اشْرَبُوا حتّى» ياد شود، و يا اگر پيش از آن است بايستى طورى بيان شود كه معلوم باشد حسابش از اكل و شرب جدا است، وانگهى اگر قيد تنها به‌‌مورد آخرين وارد شود بنابراين، اين «حتى» در آيه شريفه در انحصار آشاميدن خواهد بود و بس و اين نيز بطلانش روشن است.