مسئله ۴۳۲

اگر شخص معذور پيش از تمام شدن رمضان بميرد بر ورثه او واجب نيست روزه‌‌هاى فوت‌‌شده‌‌ى او را قضا كنند، زيرا از عهده‌‌ى او هم ساقط بوده است. و در صورتى هم كه قضاى نماز يا روزه برعهده‌‌ى او بوده و بدون عذر ترك كرده پس از مرگش برعهده‌‌ى كسى نيست. زيرا اين خود دينى مالى نيست تا از مالش پرداخت شود، و تنها برعهده‌‌ى خودش بوده است، به‌‌استثناى حج كه در حال زنده بودنش هم اگر استطاعت حالى و بدنى ندارد بايد نايب بگيرد، زيرا اين خود عبادتى است سياسى و اجتماعى كه اگر مستطيعى معذور بود بايد ديگرى را نايب بگيرد، مانند جنگ و جهاد اسلامى كه در اين صورت بايستى كسى را كه توان جنگ دارد با مال خود براى جنگ تجهيز كند.
ولى نماز و روزه كه تكليفى شخصى است كلاً نيابت‌‌بردار نيست. زيرا مورد خطاب نماز و روزه، در كتاب و سنت تنها خود مكلفانند، و نيابت در هر حال نيازمند به‌‌دليل است، و اين‌‌جا هرگز دليلى بر وجوب نيابت نيست*.