مسئله ۲۱۹

همان‌‌طورى‌‌كه در مسأله قبل متذكر شديم تيمم با «صعيدا طيِّبا» كه به‌‌معناى بلندايى پاكيزه است، و نه فقط پاك كه «طيب» اضافه بر پاكى پاكيزگى را نيز شرط آن دانسته، و چون اين كلمه صعيد در قرآن کريمپس از لفظ «غائط»: گودى، آمده و گودى‌‌ها معمولاً پاك يا پاكيزه نيستند زيرا محّل تجمع زباله‌‌ها و يا مدفوع انسان‌‌ها مى‌‌باشند، روى اين اصل اين‌‌جا مقصود از «صعيد» زمين پاك است، چه پست و چه بلند، چه صاف و چه ناصاف، و «طيبا» نيز براى پرهيز از بلندى‌‌هايى است كه احيانا پاكيزه نيستند، و بالاخره اصل در تيمم اين است كه بر زمين يا زمينى‌‌هاى پاك و پاكيزه‌‌اى باشد، و نه فقط پاك، و نه تنها بلندى، كه برجسته بودن زمين هرگز ويژگى‌‌اى به‌‌جز اين كه نوعا پاك و پاكيزه است ندارد، هم‌‌چنين در خبر است از پيامبر گرامى صلى‌‌الله‌‌عليه‌‌و‌‌آله‌‌وسلم كه «جُعِلَتْ لِىَ الأرْضُ مَسْجِدا وَ طَهُورا» «زمين براى من سجده‌‌گاه و پاك‌‌كننده قرار داده شده» كه «طهور» بودن زمين ـ پس از پاك بودن از نجاست‌‌ها اولاً بر طرف كننده نجاست‌‌ها و متنجس‌‌ها به‌‌وسيله ماليدن به‌‌سطح زمين است، و ثانيا برطرف كردن حدث‌‌هاى كبيره و صغيره به‌‌وسيله تيمّم بر آن است چنان‌‌كه راه رفتن بر آن پاك‌‌كننده‌‌ى كف كفش و عصا و مانند آن مى‌‌باشد، و بالاخره بر كل زمين و زمينى‌‌ها در صورت پاكى و پاكيزگى مى‌‌توان تيمم كرد حتى بر يخ و برف* در صورتى كه نتوان با آن‌‌ها وضو يا غسل انجام داد.