اگر در اثر قناعت كردن چيزى از مؤنه سالش زياد بيايد بايستى خمس آن را تماما بپردازد، اگر در اثر زياده‌‌روى در مصرف گرچه اسراف و تبذير هم نباشد چيزى زياد نيايد و يا كم‌‌تر از معمول بماند بايستى خمس مصرف اضافى را نيز بپردازد، مثلاً اگر مالى را به‌‌زن يا فرزندش ببخشد كه در شأن و وظيفه‌‌ى او نيست، و يا مسافرتى برود كه از وضع شغلى و نياز معمولى او بيرون است، در چنان مواردى هم آن‌‌چه بيش از مصرف معمولى و روزمرّه خود خرج كرده بايستى خمسش را بپردازد.