جلسه ششصد و هفتم درس خارج فقه

محرمات نکاح

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدالله  الرب العالمین و صل الله علی محمد و آله طاهرین

غیر از دو مورد از مواردی که قرآن شریف تنزیه دارد نسبت به حرمت ازدواج که یک مورد نص است و یک مورد عام است، ما موارد دیگری نداریم و نمی توانیم قبول کنیم. مورد اول که به طور مفصل بحث کردیم که مواردی است که ازدواج نسباً یا رضاعاً و یا صهریتاً که داماد و این حرفها باشد حرام است و همچنین محرمات دیگری که اگر مشرکه باشد یا کافر باشد یا زانیه برای غیر زانی یا زانی از برای غیر زانیه و موارد دیگر رو به طور مفصل استفاده کردیم از نصوصی از  قرآن شریف. مورد دیگر که مورد عام است و به عنوان ضابطه ای و قاعده‌ای دارد اولئک یدعون الی النار. اون موارد خاص که به جای خود، حتی بعضی از این موارد خاصه قابل تخصیص است به اولئک یدعون الی النار، مانند زانیه که اگر زانیه را انسان باهاش ازدواج کند و او به راه بیاید استثناست و از این قبیل. و بعضی موارد قابل استثنا نیست، مانند مشرکه چون نسبت به مشرکه ولو دعوت الی النار هم نباشد بر حسب نص، ازدواج با او حرامه مگر این موردی که دوران امر بین اهم و مهم باشد و اهم در لسان شرع مسلم باشد در اون زمینه مطلبی نیست و اما جریان کلی و ضابطه ای که اولئک یدعون الی النار است حتی اگر مرد شیعه با یک زن شیعی ازدواج کند و دعوت الی النار تحقق پیدا کند و نه تنها فقط دعوت الی النار، بلکه دعوت الی الفسق. اگر ازدواج ازدواج منحرف کننده ای است نه کافر کننده اس نه مشرک کننده اس نخیر، انسان را به حرام وادار میکند یا به ترک واجب وادار می کند این ازدواج یا از آغاز یا از نظر استمرار یا از جانب مرد فقط که زن در حاشیه یا از جانب مرد فقط که زن در حاشیه یا از هر دو جانب، این ازدواج نتیجه‌اش این است که بعضی از حدود الهیه ترک گردد. چون این ازدواج یا راجح است و یا واجب نیست. درست نیست که ازدواج راجح در ضمنش کار حرام تحقق پیدا کند مع ذلک ازدواج راجح باشد ازدواج حرام میشه. و حتی در جایی هم که ازدواج واجب است باید دوران امر را در نظر گرفت. اگر این ازدواج که واجب است در ضمن این ازدواج یک واجب بزرگتر ترک شود ازدواج حرام میشه. اگر ازدواج واجب است به دنبال این ازدواج واجب یک حرام بسیار حرام عمل میشود که حرمت این حرام خیلی مهمتر از وجوب این واجب، در دوران امر بین دو واجب یا دو حرام یا یک واجب یا حرام آن که اهم است از نظر شرع باید در نظر گرفته میشه. ببینید این موازین آنچه را که علامه بزرگوار اینجا به عنوان قاعده می‌فرمایند درست نیست، مسائل: الاولی، لایجوز للمومنه أن تتزوج بالمخالف و یجوز العکس، خوب چرا لا یجوز؟ البته نظیر این را در هند و پاکستان درست کرده‌اند که زنی که علویه است با مرد غیر علوی حرام است ازدواج کند. علما هم ساکت شده‌اند، برای حفظ مغازه شان ساکت شده‌اند و این حرف را کسی خلافش را یا نمی زنه و اگر هم بزند بیرونش می کنند. لا یجوز للمومنه أن تتزوج بالمخالف، اگر زن مومنه ای که شیعی مراده،  اولاً این اصطلاح درست نیست قرآن شریف میفرماید یا أیهاالذین آمنوا فقط شیعه ها هستند؟  یعنی سنی ها که واقعا ایمان آورده باشند و ناصبی هم نباشند، الذین امنوا نیستند یا ایها الذین امنوا اذا قمتم الی الصلوه فاغسلوا فقط شیعه ها وضو میگیرند،  سنی ها وضو واجب نیست!! یا سنی ها می گویند فقط ما هستیم شیعه ها نه، اگه اینجوره پس هردو نه. اگر اختصاص به خودشونه پس هر دو نه. … صالح برای ایمان، عمل صالح یعنی آن اعمالی که مناسبت با ایمان دارد،… چرا؟چون ایمان درجات دارد، حتی عرق خور، شراب خور رو خداوند لفظ مؤمن برش اطلاق کرده این را چند مرتبه عرض کردیم حضور برادران که ایمان،… الذین أمنوا همونه دیگه، یا أیها المومنون، یا أیها الکافرون، یا أیها الچه تمام اینها چه الذین أمنوا باشد چه المومنون باشد چه فرق می کند. این که ایشان می فرماید: لا یجوز للمومنه أن تتزوج بالمخالف چرا؟ و به چه دلیل؟ میگن روایات هست در کار، می گوییم اولاً ، روایات معارضه، ثانیاً، برخلاف نص قرآن شریف، قرآن شریف ایمان و کفر را در مقابل هم آورده نه تشیع و تسنن را. خوب اگربناست که تشیع و تسنن باشد تشیع هم مراحلی دارد تسنن هم مراحلی دارد حنبلی با مالکی نه، مالکی با چی نه، شیعه هم شیعه هفت امامی با  شیعه ی یک امامی نه،… چرا؟ مگه سنی در نار میره؟…نشد،نشد،ببینید صبر کنید ما یک وقت روی خصوصیات موارد بحث می کنیم، خصوصیات قرآن فرق میکند، این جزش نیست. کافر، مسلمه، مشرکه، مسلم این ها را تمام گفتیم تمام موارد محرم را به طور کلی گفتیم. اگر از نظر قاعده می خواهید بگید، قاعده اولئک یدعون الی النار این قاعده این را نشان نمی ده اینجا در صورتی که ازدواج زن شیعه با مرد سنی موجب دعوت الی النار شود به عنوان  قاعده کلی قبول میکنیم اگر به عکس زن سنی با مرد شیعی ازدواج کند ولی زن آنقدرجالب است  آنقدر چنین و چنان بهمان است که مرد را منحرف میکند باز جایز است اینجا پس شما نمی توانی قاعده درست کنی. آیا نوعاً در زن شیعی و مرد سنی این است که این زن شیعی سنی می شود؟ آیا این طور است؟ نوعاً اون بر مذهب خودش است و اینم بر مذهب خودش. اولاً اگر هم نوع در کار بود اگر نوع در کار بود قرآن شریف می فرمود دیگه، قرآن شریف مشرکه را فرمود حتی کتابیه را تزویج کرد. بله نسبت به عکس نه نسبت به مرد اگر کتابیه باشد و زن مسلمان باشد خوب نه این تنصیص داره اما نسبت به اختلاف مذاهب قرآن نه تنها اشاره‌ای ندارد بلکه به عکس یعنی اون آیاتی که… بله میفهمم زمان نزول قرآن نبوده ولی شرطی که قرآن کرده چیه شرط حرمت شرک، آیا سنی بودن کفر است یا شرک است؟ تعیین کرده بله، زمان نزول قرآن نبوده اونم میگه شما کافرید. زمان نزول قرآن نبوده است اما قرآن شریف که حاکمیت در تمام مکان و زمان داره میزان را کفر قرار داده یا ضعف ایمان،…بله؟ ببینید اگه نشد در شیعه شدن هم همینطوره ببینید اگر چنین مطلبی است به عنوان قاعده کلی وسطه بیایم  اما بیاییم جز کسانی که ازدواجشون کلا حرامه اینه چرا میگید کلاً؟  قاعده هم همینطور باشه،… نشد باشه، ولکن اگر زنی شیعه باشد با مرد سنی ازدواج کرد دعوت النار میشه؟ ببینید یا دعوت الی النار است یا حدود الله از بین میره. دعوت الی النار نیست، چرا؟ برای اینکه مگه تمام سنی ها تو جهنم میرن؟… میفهمم… میفهمم حالا اگر بخشی از ایمان را از دست داد جهنمی خواهد شد؟ نخیر، اینطور نیست… این مطلب دومش، ما صبح عرض کردیم ببینید یک دعوت الی النار است که نص علته آقایون اولئک یدعون الی النار. اگر چنانچه دعوت النار است میگد جهنمی شد این زنیکه عقاید تسنن پیدا کرد جهنمی شد آیا تمام سنی ها جهنمی خواهند بود؟ داریم بحث میکنیم. … میفهمم آیا این شیعه که سنی میشه، جهنمی میشه؟ چرا؟ چرا نشه؟… میفهمم… مگر بخشی از ایمان از دست رفت، جهنم میبره؟ نخیر، شرک است، کفر است،…نشد، قضیه قاطی شد، صبر کنید، ببینید…دو مطلبه قاطی نکنید، یک،  یدعون الی النار که جهنمی شد. دو، گناه کبیره انجام داده ولی گناه کبیره کسی رو تو جهنم نمیبره، اگه گناه کبیره جهنم نبرد،… صبر کنید اگر گناه کبیره که جهنم میبره معناش اینه که تمام سنی ها اهل جهنم اند، اگر این زن هم به قصور رسید… نشد، ببینید اولاً اگر این زن در تحت سیطره شوهر…نخیر، آخه  اینم  که قاعده میگه درسته این قاعده که شما میگید نه در تحت عام است نه در تحت خاصه. در تحت عام اولئک یدعون الی النار. آیا قاعده این است که مرد اگر سنی بود و زن اگر شیعه بود حتما این زن سنی می شود؟ دعوت الی النار میشه؟ اهل جهنم می شود؟ خود این مرد اهل جهنم خود این مرد اهل جهنم میشه؟ چی می فرمایید شما؟ بله؟… گناه کبیره باشه ولی جهنم نمیبره.  …نخیر صد در صد نیست صد در صد نیست بله اگر قصور باشد و قصور بیشتر باشد جهنم نیست احیاناً عرض می شود که عذابی دارد در برزخ عذاب میشه ولی جهنم نخواهد رفت. … ببینید متن دو کلمه اس، خیلی صاف. ما میگیم که یا طبق اون نصوصی که قرآن دارد باید صحبت کنیم که اینو نداشتیم یا طبق اولئک یدعون الی النار. اولئک یدعون الی النار اگر حالت ضابطی به خود گرفت حرفی نداریم که. اگه حالت ضابطی نداره چی؟ اگر حالت ضابطی خوب نداره مثلاً فرض کنید اگر چنانچه شیعه های فلان شهر عرق خور و زنا کار چه و چه فلان و فلان از شهر بغلیش میشود زنهای مومنه و سالم شیعه را به این شوهر ها ازدواج داد یا نه؟ اینجا ضابطه درست میشه حد ضابطه همونجاست اما اگر ضابطه درست نشه اینطور نیست در ازدواج سنی و شیعه من در لبنان بودم در ازدواج شیعه و سنی خیلی اوقات اتفاق میفته مرد که با یک زن، مرد که سنی بود با زن شیعه ازدواج کنه مرد اصلا شل میشه مرد شیعه میشه. …. نه شما که تو محیط سنی نبودید…زن از یک نظر ضعیفه از یک نظر قویه چون جهات جلبی که زن دارد و مرد میخواهد  زن را راضی کند و چه کند و چه کند. طرفین قضیه، ببینید وقتی که جریان طرفینیست ما ضابطه نه از طرف مرد میگیم درسته نه از طرف زن. … نه ما اهل کتاب ضابطه نداریم. … نص داشتیم آخه، نص  قرآن، عزیزم ما نص داریم، ببینید یا طبق نص میگیم زن مشرکه ای که شما میتوانید این زن مشرکه را ازدواج کنید و بر شما تأثیر نکنه یه خورده هم تاثیر کنید، این زن مشرکه  حرامه ازدواجش، این چون نص دا  ره. … اجازه بدید شما، ما تحلیل نمیکنیم که، قرآن میگه اولئک یدعون الی النار اگر دعوت الی النار درصدش زیاده اگر زیاده، اینجا ازدواج محرم میشه. اونوقت اونی که قرآن  شمرده است بین کفار و مسلمونا، مشرکات ومسلمونا این حرفاس دیگه این رو ذکر نکرده. … خواب دیدی؟! حتی بالاترش، این رو ما که قبول داریم، حتی بالاترش. اگر چنانچه دعوت الی النار نیست ولکن حدود خداوند در اینجا پایمال میشه قبول داریم که قبول داریم بله این و ما قبول داریم میگم اونی که قبول داری الن اگر که علایق و فاعل لایقی ماه حدود الله بله اگر چنانچه این مرد و زن باهم ازدواج کردن مرد زن را یا زن مرد را یا هر دو به گناه بکشاند این ازدواج حرام دیگه باطله، این رو که قبول داریم، این که قبول داریم. ولکن آیا به وجه کلی عرض می کنم نه به وجه …عزیزم به وجه کلی مرد سنی با زن شیعه نمی تواند ازدواج کند، میگیم چی؟ کلیه؟ صددرصده؟خب صددرصد دیگه، میگیم قبول نداریم صددرصد قبول نداریم چرا؟ برای اینکه اتفاق می افتد زن شیعی مرد سنی را شیعی می کند یا به هیچ کدوم تأثیر نمیکند. اگر چنانچه ازدواج مرد سنی با زن شیعه حرام باشد، بله؟ کلاً حرام باشد، این همه جا حرام دیگه. مثل  مشرکه، مشرکه با مسلمان کلاً حرامه هر جور میخواد باشه. در هر شرطی از شرایط ما این را معارض میدونیم میگیم که نمیشود که این حرف را قبول کنیم که به وجه عام همانطوری که نکاح با زانیه غیر تائبه حرام است کلاً و استثنا ندارد و همانطور که نکاح با زن با مادر استثنا ندارد، اینجا میگیم که نکاح مرد سنی با زن شیعی به طور کلی حرام است و استثنا نداره، اینو داریم بحث میکنیم و إلا اگر بحث استثنا باشد میگیم اولئک یدعون الی النار. اولئک یدعون الی النار هر جا برود، قلمروش هست، شیعه با شیعه، سنی با سنی هر که با هر که باشد فرق نمیکند. … ما بحث اصلی نمیکنیم ما بحث فرعی می کنیم. … از اصول دین… این بحث دیگری است که باید… من از همتون شیعه ترم ها… حالا بحث می کنیم من از همتون شیعه ترم… بله؟اگر شیعه هستم من شیره را قبول نمیکنم. اونم شیره اگه سرفه نداشته باشی نمیگن نجسه و حرامه آقایون. ابوعلی سینا میگفت: در دهر کفر چو منی گزاف و آسان نبود/ محکمتراز ایمان من ایمان نبود/ در دهر چون من یکی و آن هم کافر/ پس در همه دهر یک مسلمان نبود… نه، یک مصادیق خاصه ای داریم که دعوت الی النار نباشد حرامه. ببینید مرد کافر با زن مسلمان هیچ دعوت الی النار نیست ولی گفت حرامه. زن مشرکه با مرد مسلمان دعوت الی النار نیست چون این یک حکمته. … اون به حساب عرض میشود إِلاَّ أَن يَخَافَا أَلاَّ يُقِيمَا حُدُودَ اللّهِ، شما ببینید جهنم نیست این آدم گناه می کند اگر این ازدواج باشه ولی جهنم نمیره آیا این گناه کردن تکمیل میشه با استحبابی که جایزه؟ نه، بحث دیگه ای شد، پس مراحل داره یا اینکه جهنمی میکند یا نه گناه می کند. آیا خداوند راضی هست با یک عمل ثواب که میکنه گناه هم بکنه؟ نه. این گناه ولو قابل بخشش باشد ولو  قابل توبه باشد ولو چه باشد جهنمی نباشد ولی این گناه در این عمل مستحبی که انجام میده مجوز داره؟ نه. پس مباحث را باید از هم جدا کنیم. بحث ها را باید به طور کلی از هم جدا بشه، وقتی جدا کردیم مطلب کاملاً روشن میشه. عرض می شود که البته ما آیات دیگری هم در حرمت چنین ازدواجی که انسان را به حرام می کشد داریم. از جمله وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ، وَ مَنْ يَشْفَعْ شَفاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْها ، اگر انسان یک کاری را انجام بدهد که او را به حرام بکشاند این کار حرام است چه صد در صد باشد، چه کشش ده در صد باشد. حالا اگر ازدواجی که موجب بشود که یک حرامی را زن یا شوهری انجام بدهد یا واجبی را ترک کند خود این ازدواج حرامه لذا قاعده کلی إِلاَّ أَن يَخَافَا أَلاَّ يُقِيمَا حُدُودَ اللّهِ، آخرین مرحله ی از برای ازدواجی که در اینجا قطع میشه، طلاق یا خلع میشه یا مبارات،…بله؟… همینطوره بله، وقتی نشوز نشوز مخیف اگر نشوز مخیف شد یا چاره دارد یا نه. اگر چاره دارد…آها، بله بعد سه مرحله هم فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَكَماً مِنْ أَهْلِها. مطلب دیگر نکاح شغار است.عرض میشود که نکاح شغار کلا شیعه و سنی میگن که باطل است. نکاح شغار اینه دو نفر هستند هر دو دختر دارند اون دختر اینو میگیره و اونم دختر اینو. تا اینجا میگن مهری در کار نباشه، میگن من دختر خود را به تو ازدواج میدهم مهرش این باشد که شما دختر خود را به من ازدواج بدهید. شما هم دختر خود را به من ازدواج بدهید مهرش این است که من دختر خود را به شما ازدواج میدهم.  این نکاح شغاره و این در بین عرب بوده در بین عرب جاهلی نکاح شغار بوده به علل الشتی، از جمله مردی که دختر داشت اصلاً خود را مالک دختر میدونست ولی دختر مهری نفقه ای ارثی هیچی قائل نبود. اصلاً زن را حیوان می دونستند. الان هم هست. در بعلبک لبنان اینجوریه، در بعضی جاها اینجوریه، به زن ارث نمی دهند، مسلمانه ها، شیعه هم هست، شیعه اثنی عشری مرتضی علی و به زن ارث نمی دهند، یعنی جوری با زن رفتار می کنند مثل اینکه حیوانه. حالا، یک چنین فکر حیوانی در میان جاهلیت عربی و غیر عربی جاریه که این زن حق ندارند، اگر حقی بر ازدواج دادن برای پدرشه. طرفم، اون زنی که میخوای به این بدید حقی ندارد اگر حقی هست برای پدرشه یعنی زن صرفاً هیچ حقی در کار نیست. این نکاح باطله، چون  یکی از چیزایی که  در نکاح لازم است، مهره. مگر اینکه زن مهر خود را ببخشه، مهر نخواد. اگر زن اصلاً مهر نخواد امْرَأَةً مُؤْمِنَةً إِنْ وَهَبَتْ نَفْسَها لِلنَّبِيِّ إِنْ أَرادَ النَّبِيُّ أَنْ يَسْتَنْكِحَها خالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ، نص قرآنه. اگر یک زنی خود رو بخشید به مردی مهر نخواد این مثال درسته یا نه؟ بله، ببین ما هم قبلا گفتیم اصولاً مهر حق کیه آقایون؟ حق زنه، زن حق نداره از مهرش بگذره. اگر زن حقی را که دارد که مهر است این را گذشت کرد گفت من این حق را نمیخوام و قرار هم در کار نبود کلاه هم سرش نرفته آیا این ازدواج غلط است نه قرآن که میگه فریضه یا صدقه این فریضه یا صدقه حق کیه؟ حق زنه. اگر زن این فریضه یا صدقه را نخواست، نفقه هم نخواست، مهر هم نخواست هیچم نخواست، آیا نکاح باطل است؟ … میفهمم، فریضه بر گردن مرد است، برای کی؟ زن، اگر زن نخواد، چی؟… پس اگر نخواست، مطلبی نیست. درست است به این حقیقت استدلال میشه که اگر زنی خود را به پیغمبر بخشید این خالص زن پیغمبر، آیا از این استفاده میکنیم که اگر یک زنی خود را به غیر پیغمبر بخشید، نمیشه، نه، مطلب اینه، اگر زنی خود را بدون مهربه پیغمبر بخشید کسی دیگه نمیتونه سراغ این زن بره این زن با کسی دیگه نمیتونه ازدواج کنه، این اختصاصه یعنی جهت دیگه نه، چون دو جهت داره آیه، یک جهت اینه که زن خود را بخشید به پیغمبر بدون مهر، خوب این برای دیگرانم میشه. دو، اگر زنی خود را بخشید بدون مهر به پیغمبر، آیا میشود مرد دیگری با این زن ازدواج کند بدون مهر؟ نخیر، چون خود را بخشید به پیغمبر. این یک امتیاز است برای پیغمبر اکرم. حالا در باب نکاح دائم، نکاح منقطع نه، نکاح منقطع مطلبی است که بعدا عرض می کنم. در باب نکاح دائم، اگر زن بگوید، این حق، حق من است، من این حق را نمی خواهم مجاناً می خواهم زن شما بشم، این که شیرین تر است از اینکه پول بگیرید شما، پول بهش بدین چه اشکالی داره؟. حالا در باب نکاح شغار اگر در باب نکاح شغار رضایتی در کار نیست این زن که دارد این دختر که دارد زن شما می شود و در مقابل هیچی گیرش نمیاد، خیلی هم ناراحته که هیچی گیرش نمیاد و طرف مقابلش هم اون دختر را به این مرد که هیچی گیرش نمیاد این که چیزی گیرش میاد کیه؟ اون مرده یا اون مرد چیزی گیرش میاد یا اون مرد چیزی گیرش نمیاد نه اون پدر چیزی گیرش میاد و نه دختر چیزی گیرش میاد و این دختر ناراحت است یا ناراضی این نکاح خب باطل است دیگه. میخاد شغار باشد یا نغار باشد، هرچه باشد. اگر یه مردی دختر خود را بدون مهر ازدواج داد به شما و این دختر فریاد میکند که من مهر میخام شما میگید نه، این شغار که نیست، این عقد باطله. شغار باشد، شغال باشد، نقار باشد، اگر رضایت در کار است؟… نخیر، از قضا در باب نکاح دائم شرط نیست، نص داریم در قرآن شریف که بعدا تراضی بر فریضه بکند، خوب میگد مهر من هر چه هست، هر مقدار هست ولی مهر را نمیخوام بخشیدم به شما. حالا یا تایید میکنه یا نمیکنه. خوب بنابراین نمی‌شود گفت نکاح شغار به طور کلی باطل است. نخیر، نکاح شغار باطل است در صورتی که حقی باطل گردد، اما اگر حقی باطل نمیشه این دختر حاضر است که برود خانه اون مرد مجاناً در مقابلش اون در مقابل این یا نه مجاناً ، این دختر…. اصلاً قضیه موسی چی بود؟ قضیه ی موسی تایید یک بند نکاح شغار را میکرد. جناب موسی علیه السلام که این دختر را گرفت، مهر مال کی شد؟  مال شعیب شد. خب شعیب شد دیگه…  خیلی خوب کل مهر مال دختر است یا نه؟…پس یکصدمی از مهر مال دختر شد بقیه مال شعیب شد. چون دختر راضی نیست، اگر بر همه اش راضی شد اگر دختر اصلاً نصیبی از مهر نداشته باشه و تمامش مربوط به پدرش باشه یا اصلاً اجنبی باشه مثلاً یه دختری میگه من زن شاه میشم شما صد هزارتومن به حوزه و علوم قرآن پخش کنید. چطوره آقایون؟ چه اشکالی داره؟ خیلی هم خوبه یک کار خیلی عالی است… در این جا داریم، جایز میدونه چون دختر راضی بوده، تجارة عن تراض نخواهد بود. ببینید مگر شعیب ازدواج کرد با موسی یا دخترش؟ فقط ما استفاده میکنیم از نص آیه، این دختر راضی بوده. واقعا همینطور بوده، چون دختر خودش رفت و خودش عرض میشود معرفی شد و این حرف ها. بنابراین راضی هست که جناب موسی داماد این خانه باشه و هشت سال یا اینکه ده سال در اینجا کار کنه. … بله؟ من نشنیدم شاید هم داشته باشیم، همه چی هست در عالم، پس این حرفی که مرحوم علامه می فرماید که باطلٌ، نکاح الشغار باطلٌ و هو جعل نکاح امرأه مهراً لإمرأه أخری، چرا باطلٌ؟ لأنّ  لکل زوجه مهراً یخصها فأذا جعل مهرها مالا یرجع إلیها مآلاً یا مالاً  بل هو نکاح آخرکمقابلة لولی عبده فهو بصریح الحال باطلٌ.  اللهم إلا أن ترضی کل بذلک و یصبح هبة و إن إمراه وهبت نفسها لنبی الاخر. إذا فقد لا یقرر مهر برضاها و اصلاً مهر نمیخواد. این دختر زن شما میشه مقابلش  هم چیزی نیست. گاه مقرر میشه مهری، قسمت میکنه خودش. گاه مقرر مهر میشه از برای کی؟ از برای پدرش. أو یقرر مهر لا یرجع ألیها شغاراً من الطرفین فکذلک الأمر إن رضیتا شغارم هست ولی شغار درسته. فیکون کل من الزواجین أذا بشرط الازدواج الاخر. مگه اشکال دارد که … مگر درست نیست میگد که یه دختری میگه که من در صورتی زن شما میشم  که دختر همسایه هم بگیرید اشکال داره؟ چه اشکال داره؟ خیلی خوب است. به شرطی زن شما میشم که با فلان دهاتی ازدواج نکنی، ازدواج …فهما علی رضاهما صالح و دونه غیر صالح و الظاهر شغار هو عدم رضا من الطرفین این شق را درسته ها اگر مشت مالش کنی، بالا پایین کنی اینطور نیست که آقایون گفتند  حتما صد در صد همینکه شما گفتید، نخیر، حرف مرد یکیه. ملا نصرالدین گفتند چند سالته؟ گفت : من چهل سالمه، چهل سال گذشت. گفتن: چند سالته؟ گفت: من چهل سالمه، بابا هشتاد سال گفت حرف مرد یکیه. حالا نخیر حرف مرد همگی یکیه.

و یجب الاجابة المومن قادر علی النفقه که این یکمقدار بحثی است بعد بحث…

اللهم إشرح صدورنا بنور العلم و الأیمان و معارف قرآن العظیم، اللهم وفقنا لما تحب و ترضی و جنّبنا عمّا لا تحب و لا ترضی.